Sažetak | Jedna od najutjecajnijih knjiga društveno-politiĉke distopije, Orwellova 1984, inspirirala me da kroz prizmu Orwellove Oceanije i toposa koji se pojavljuju u djelu, prikažem totalitarne sličnosti njegove zamišljene Super države - Oceanije i Titove Jugoslavije. Razdoblje promatranja, geografski i vremenski, ograničeno je na prostor Hrvatske zaključno sa 1953. godinom jer tada Staljinovom smrću dolazi do smanjenja totalitarnih tendencija i polagane uspostave „demokratskih načela“. Prvi dio rada bavi se konceptom totalitarizma, njegovim nastankom i glavnim teoretičarima istog. Obrađuju se dva najvažnija rada totalitarne domene, Izvori totalitarizma Hannah Arendt i Totalitarna diktatura i autokracija združenih snaga Carl J. Friedricha i njegova učenika Zbigniew K. Brzezinskoga. Pojava fašističkih režima u Italiji i Njemačkoj dvadesetih i tridesetih godina otvara prostor za konceptualno utemeljenje pojma. Filozofsko - politološki vrhunac doživljava pedesetih i šezdesetih godina teorijskim analizama spomenutog terceta, Arendt, Friedrich, Brzezinski. Sedamdesete se usmjeravaju na empirijske analize i kritike samog koncepta, da bi padom Berlinskog zida, koncept totalitarizma postao suhoparan, preĉesto upotrebljavan i naglašavan, pa posljedično i teorijski neutemeljen, a njegov značaj umanjen. Rad se ne bavi dokazivanjem totalitarne naravi Titove Jugoslavije, ali je za bolje razumijevanje totalitarnih tendencija razrada koncepta i praktičnog značenja totalitarizma, čime se bavi drugi dio rada, nužna. Cilj je rada kroz analizu djela 1984 i Titove Jugoslavije pronaći karakteristiĉna mjesta koja oslikavaju društvo Oceanije i društvo tadašnje Jugoslavije. Orwellova Partija, koja je glavni nositelj totalitarnih težnji u Oceaniji, može se raspoznati u Partiji Titove Jugoslavije. Lik Velikog brata istovjetan je liku Josip Broza Tita. Orwellova Misaona policija svoj ekvivalent nalazi u Titovoj tajnoj policiji OZN-i/UDB-i. Goli otok čisto je ostvarenje totalne težnje kontroliranja i preoblikovanja ljudskog uma, a njegov pandan može se pronaći u djelovanju Misaone policije i Ministarstva ljubavi. |